نردبان شوخی ندارد
آماری دقیق از ایران وجود ندارد (یا حداقل من نتوانستم پیدا کنم)؛ اما طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، سالانه 164000 نفر در امریکا به دلیل حوادث ناشی از افتادن از نردبان به مراکز درمانی اعزام می شوند و از این تعداد، متاسفانه 300 نفر فوت می کنند. فکر نکنید که این حوادث در اثر سقوط از ارتفاع خیلی زیاد اتفاق می افتد؛ بیشترین ارتفاعی که باعث این حوادث می شود کمتر از 3 متر است!پ
نردبان، یکی از پرکاربردترین ابزار کار خانگی و حرفه ای است. از گردگیری و نقاشی تا سیم کشی و نصب دکوراسیون، بسیاری از فعالیتهای فنی و عمومی، نیاز به نردبان در ابعاد و قابلیتهای مختلف دارد. برای اینکه بتوانید تمرکز کافی روی کارتان داشته باشید و خدای نکرده اتفاق بدی هم برایتان رخ ندهد، می خواهم شما را نسبت به بدترین اشتباهاتی که می توانید از نظر ایمنی در کار با نردبان مرتکب شوید، آگاه کنم.
انتخاب نردبان از نوع نامناسب
ایمنی نردبان، در درجه اول از خود ساختار نردبان شروع می شود. نردبانها در انواع مختلفی از نظر جنس، نوع و ظرفیت وزنی ساخته می شوند. انتخاب نردبان از نوع نامتناسب با فعالیت مدنظر، ریسک آسیب –از افتادن ساده تا برق گرفتگی- را افزایش میدهد. مثلا اگر برای جازدن یک پنجره سنگین از یک نردبان ساده با پله های باریک بجای یک نردبان دو طرفه استفاده کنید و یا برای بجای انتخاب نردبان فایبرگلاس و عایق برای کارهای برقی و نزدیک به کابلهای برق، به سراغ نردبانهای آلومینیومی بروید. مهمترین عواملی که برای انتخاب بهترین نردبان ممکن باید در نظر داشته باشید عبارتند از نوع کار، محیط کار و وزنی که می خواهید با خود روی نردبان حمل کنید.
درنظر نگرفتن ارتفاع محل کار
نردبانهای دو طرفه معمولی یا مفصل دار، برای کارهای داخلی که نیاز به بالا رفتن به ارتفاعی بین 60 تا 250 سانتیمتر دارد، کافی هستند. برای کارهای محیط خارجی که در ارتفاع 4 متر و بیشتر انجام می شوند، نیاز به نردبانهای کشویی و یا نردبانهای مفصلی بلند داریم. از آنجا که نردبانهای موجود در بازار در ارتفاعهای متنوعی تولید شده اند، ممکن است گاهی احساس کنید نیاز به ایستادن روی انگشتان پا و یا خم شدن برای دسترسی به نقطه کار دارید که این باعث ناپایداری نردبان و افزایش خطر سقوط خواهد شد.
وقتی که در حال انتخاب و خرید نردبان هستید، در نظر داشته باشید که یک فرد با قد متوسط 170 سانتیمتر، حداکثر به ارتفاعی معادل 120 سانتیمتر بیشتر از ارتفاع نردبان پیدا خواهد کرد. بنابراین اگر برای مثال نیاز به دسترسی به سقف منزل دارید (که ارتفاع آن در ایران بطور میانگین بین 270 تا 320 سانتیمتر است) نیاز به نردبانی با طول حداقل 160 تا 190 سانتیمتر دارید.
قرار دادن نردبان روی سطوح ناهموار یا لغزنده
قبل از قراردادن پایه های نردبان روی سطوح ناهموار یا صیقلی و لغزنده (مثل سنگفرش، نایلون، کف واکس خورده، یا زمین مرطوب) خوب فکر کنید. روی چنین سطوحی، مخصوصا وقتی که وزنتان را به اطراف می اندازید، احتمال دارد که پایه های نردبان سر بخورد. برای ایمنی بیشتر، پایه های نردبان را روی سطوح خشک، هموار و خشک و غیرلغزنده قرار دهید. اگر کف محیط کار دارای چنین شرایطی نیست، با لوازمی مثل صفحه نئوپان یا ورقهای لاستیکی، سطح را ایمن کنید.
رها کردن پایه های قفل شونده بدون قفل کردن
شما هم اعتقاد داریدبرای تعویض سریع یک لامپ، نیازی به قفل کردن پایه های نردبان دوطرفه نیست؟ اگر جوابتان مثبت است، متاسفانه اشتباه می کنید!
اگر قفلهای پایه نردبان خم شده و یا اصلا وجود ندارد و در نتیجه نردبان شما در حالت قفل نشده قرار گرفته، هرلحظه احتمال این را بدهید که پایه های نردبان خودبخود روی هم جمع شده و از جلو یا پشت به پایین پرتاب شوید. همیشه پیش از اولین قدم روی پله های نردبان، از قفل بودن پایه نردبان مطمئن شوید؛ حتی اگر کار شما چند ثانیه بیشتر طول نمی کشد.
قرار دادن نردبان های معمولی در فاصله بسیار کم از دیوار
برخلاف نردبانهای دوطرفه یا دوپایه که برای ایستادن نیازی به تکیه گاه ندارند، نردبانهای معمولی و کشویی باید به سطحی مثل دیوار تکیه داده شده و پیش از استفاده، نقطه تکیه آنها ایمن شود. هرچه زاویه بین سطح عمودی و راستای نردبان کوچکتر باشد، احتمال برگشتن نردبان به عقب در حین کار بیشتر است.
برای اطمینان از ایمنی کار با این نردبانها، کافی است یک فرمول ساده را به خاطر بسپارید: فاصله پایه نردبان با دیوار تکیه گاه، باید نصف طول نردبان باشد. مثلا اگر نردبان شما 170 سانتیمتر ارتفاع دارد، فاصله دادن پایه آن از دیوار به اندازه 85 سانتیمتر، نردبان را از نظر خطر برگشت به عقب ایمن می کند.
عدم رعایت قانون "سه نقطه تماس"
بعضی از افراد، هنگام بالارفتن از نردبان، هر دو دستشان پر از ابزار است و فقط در دو نقطه (پاها) با نردبان در تماس هستند. این حالت، یکی از بالاترین ریسکهای افتادن از نردبان را برای شما فراهم می کند. قانون بالا رفتن و یا پایین آمدن از نردبان این است که همواره باید سه نقطه تماس با نردبان داشته باشید (دو پا و یک دست یا دو دست و یک پا). اگر بتوانید این قانون رادر هنگام کار هم حفظ کنید که صدالبته ایمنی بیشتری را برای خود تامین کرده اید.
تلاش برای دسترسی به نقاط دور از نردبان
بسیار پیش می آید که نقطه ای که می خواهید به آن دسترسی پیدا کنید در فاصله ای افقی از نردبان قرار می گیرد که برای دسترسی به آن احساس می کنید باید بدن خود را به سمت آن بکشید و در این حالت معمولا بدن شما از محدوده پایه های نردبان فراتر می رود. هرگز این کار را نکنید!
قاعدت اصلی در چنین مواردی این است که سگک کمربند شما، همیشه باید در محدوده بین دو پایه نردبان (عرض پله ها) قرار داشته باشد و اگر برای دسترسی پیدا کردن به نقطه ای باید این قاعده را زیرپا بگذارید، بهتر است از نردبان پایین بیایید، آن را جابجا کنید و مجددا بالا بروید تا دسترسی ایمن به محل مورد نظرتان داشته باشید.
ایستادن در بالاترین نقطه نردبان
هر نردبانی باید دارای یک نشانه باشد که بالاترین نقطه مجاز ایستادن روی آن را نشان دهد. ایستادن در تراز ارتفاعی بالاتر از این سطح، به معنی ناپایداری نردبان و بالا بودن احتمال سقوط است. بطور کلی از ایستادن روی آخرین پله نردبان (و حتی دو پله پایین تر از آن) خودداری کنید تا همواره مرکز ثقل بدن شما در ارتفاعی قرار داشته باشد که قادر به حفظ تعادل در ارتفاع باشید. اگر با رعایت این نکته قادر به دسترسی به ارتفاعی که میخواهید در آن کار کنید نیستید؛ احتیاج به نردبان بلندتری دارید.
همزمانی ایستادن دو نفر روی نردبان
اگر شما روی نردبان هستید و همزمان فرد دیگری هم برای رساندن وسایل و ابزار از آن بالا امده است، هر دوی شما در معرض خطر سقوط هستید. بجز نردبانهای دو طرفه که همزمان دو نفر مجاز به بالارفتن از آن (آن هم از دو طرف نردبان) هستند، قانون محکم در مورد نردبان این است که در هر زمان فقط یک نفر باید روی آن قرار داشته باشد.
قرار دادن ابزار روی پله ها در حالت ناپایدار
ابزاری مثل چکش که بدون نگهدارنده مناسب روی پله های بالایی نردبان گذاشته شده باشند، با یک حرکت نامناسب می توانند به پایین افتاده و موجب آسیب به سر افراد یا تجهیزات دیگر شوند. بیشتر نردبانها، در بالترین سطح خود دارای یک سینی نگهدارنده ایمن ابزار هستند. اگر چنین چیزی روی نردبان شما تعبیه نشده، یک کیف یا سطل قابل آویزان کردن به پایه نردبان تهیه کنید و ابزار دم دستی را داخل آن نگهداری کنید. البته این نگهدارنده فقط برای ابزار سبک کاربرد دارد و ابزار و لوازم کمی سنگینتر را بهتر است با کمک فردی دیگر و یا بالابرهای سبک، جابجا کنید.
قفل نکردن دری که نزدیک آن کار می کنید
اگر روی نردبانی کار می کنید که پشت یک در بسته قرار گرفته، هر لحظه این احتمال وجود دارد که با بازشدن ناگهانی در توسط فردی که از وجود شما در پشت آن بی خبر است، به پرواز درآیید!
بطور کلی بهتر است نردبان را در محدوده بازشدن در قرار ندهید. اما اگر چاره ای جز این نیست، یا باید از قفل بودن در مطمئن شوید و یا نوشته ای در سمت دیگر در نصب کنید که هشدار احتیاطی لازم را به افراد بدهد.
استفاده از ابزار افزایش دهنده طول
استفاده از دسته های تلسکوپی روی ابزاری مقل غلتک رنگ یا گردگیر، از آنجا که ممکن است تعادل شما را بهم بزند و یا دسته بلند آن بین پله های نردبان گیر کند، یک عامل خطرناک برای کار روی نردبان است. استفاده از ابزارهای افزایش دهنده طول را روی نردبان فراموش کنید. اگر دسترسی لازم و کافی برای کار در نقطه ای را ندارید، نردبانتان را جابجا و یا ازنردبان بلندتری استفاده کنید.
ردشدن از زیر نردبان
در بعضی از فرهنگها، خرافاتی مبنی بر بدشگون بودن ردشدن از زیر نردبان وجود دارد. من از شما خواهش می کنم این یک خرافه را با دید کاربردی قبول کنید! رد شدن از زیر یک نردبان (حتی اگر کسی بالای آن در حال کار نباشد) می تواند همراه با احتمال افتادن اشیا از بالای آن روی سرتان باشد؛ و یا ممکن است سهوا پایتان به پایه نردبان گیرکرده و باعث افتادن آن شوید.
هرجا دیدید که نردبانی در حالت ایستاده در جایی قرار گرفته، اکیدا از زیر آن رد نشوید و با فاصله ایمن آن را دور بزنید.
♦ تدوین توسط تیم تولید محتوا- چی با چی
